Zakir Kaya :William Shakespeare Sözleri & Biyografi.
Aşağıda William Shakespeare Sözleri Şekspir Sözleri isimli kişinin en güzel sözleri, aşk hayat kadınlar bilim dünya hayatı ve din ile ilgili konularda söylediği sözler yazdığı kitaplar ve şiirler ile düşünceleri (fikirleri) yer almaktadır. ve hakkında her şey
- Kimileri seviyorum der çünkü ezberlemiştir, kimileri diyemez çünkü gerçekten sevmiştir.
- Bazı yıkılışlar, daha parlak kalkınışların teşvikcisidir.
- Ne kadar acıdır başkasının gözüyle bakmak mutluluğa
- Göründükleri gibi olmalıdır insanlar. Eğer değillerse; hiç görünmesinler daha iyi.
- Beğendiğiniz bedenlere, hayalinizdeki ruhları koyup, aşk sanıyorsunuz.
- Allah size bir yüz vermiş; bir tane de siz eklemeyin.
- Unut gitsin adımı, arkamdan da ağlama,
göz yaşınla da eğlenir, onu da alıp-satar bu dünya. - Uzun ömürlü bir ilişkinin sırrı; Sadece aranan kişiyi bulmak değil, ‘Aynı zamanda aranan kişi olmaktır .
- Güven ruh gibidir, Terkettiği bedene asla geri dönmez .
- Herkese kulağını, ama çok azına sesini ver.
- Benim sevgim böyledir.
Varlığım senin hepten:
Her suçu üstlenirim,
Yeter ki haklı çık sen… - Düşüncelerin neyse hayatın da odur.
Hayatın gidişini değiştirmek istiyorsan düşüncelerini değiştir. - Geçmiş bir felakete üzülmek, bir yenisini davet etmenin en emin yoludur.
- İnsan sevmeye başladı mı, yaşamaya da başlar.
- İyimser kişi, yaranın üstünde artık kabuk görür; kötümser kişi ise kabuğun altında yine yara görür.
- Sevgilim doğruyu söylediğine yemin ederse, ona inanırım. Yalan söylediğini bildiğim halde.
- Erkeklere sevgilerini sık söyleyen kadınlar en az seven kadınlardır.
- Ne kadar da fakirdir sabrı olmayanlar.
- Öyle körkütük sadık bir köledir ki sevda,
Seni kötü göremez bin kötülük yapsan da. - Erkekler mi daha akıllıdır kadınlar mı ? Elbette ki kadınlar. Çünkü bacağı güzel diye, hiçbir kadın askıntı olmaz bir erkeğe.
- yaşam gezinen bir gölgeden ibaret
zavallı bir komedyen, bağıra çağıra
saatini doldurur sahnede ve bir daha
duyulmaz olur sesi; bir ahmağın anlattığı
masaldır bu, avazı çıktığınca, hiddetli
ve hiçbir anlamı olmayan. - Tecrübe ile edindiğin dostları ruhuna çelik halkalarla bağla..!
- Vazgeçtim dünyamdan. Dünyamdan geçtim ama Seni yalnız komak var. O koyuyor adama.
- Kendimi her zaman mutlu hissederim. Neden biliyor musunuz ? "Çünkü kimseden bir şey ummam. Beklentiler daima yaralar.
- Yiğitliğin iyi tarafı, tedbirdir.
- Dünü yada bugünü değil anı yaşamalısınız. Çünkü; Şimdi olacaksa bir şey; yarına kalmaz. yarına kalacaksa eğer; bugün olmaz.
- Sözlerin uçuyor havaya ama düşüncen yerde.
Öz olmayınca söz yükselmiyor göklere. - İnsanların aşktan öldükleri yalandır.
- En tatlı balın bile fazlasının tadı bıkkınlık verir.
- Arzular ve hınçlar aklın sesini duymazlar.
- Korkaklar bin kez ölür daha ölmeden, gözü pekler ise bir kez tadarlar ölümü.
- Sen mi güzelsin yoksa beklemek mi ?
Şansın bile yok, tabi ki beklemek.
Ama yalnızca seni. - Seveceksen ölçülü sev ki sevgin uzun sürsün; çok hızlı giden de çok yavaş giden gibi geç varır hedefe.
- Kim olduğumuzu biliyoruz ama ne olabileceğimizi bilmiyoruz.
- Ne zaman sana açılacak olsam, seni yalnız bulamıyorum. Şans bu ya; Seni yalnız bulduğumda, kendimi bulamıyorum.
- Kendini boşuna harcamış olur insan, dilediğine ulaşıp da sevinç duymazsa. Yıktığın hayat kendininki olsun daha iyi, yıkmakla kazandığın yapmacık bir mutluluksa.
- Değerli adam için şeref, hayattan çok daha ağır basar.
- Soyulduğu halde gülen adam hırsızdan bir şey çalmış demektir, boş yere üzülen ise kendi kendini soyar.
- Samimi ol, fakat sakın laubali olma!
- Delilik ve cahillik, insanlığın ortak laneti.
- Suçlu kafa, her zaman kuşkunun uğrak yeridir.
- İnsanın iyisi talihin kötüsünde belli olur.
- Kadın bekarken sadece evlenmeyi, evlendikten sonra ise her şeyi ister.
- Durma üz kendini üzebildigin kadar, hatalarını düzeltecekse.
Düşünme hiç şu anını, düşüncesizlik garantiliyorsa yarını.
Ve kork ölümden ölesiye, korkun seni ölümsüzleştirecekse… - İyi veya kötü insan diye bir şey yoktur. İnsanlar iyi veya kötü olmayı düşünceleriyle belirlerler. Neyi düşünüyorsak oyuzdur. Kişinin düşüncesi düşünün rengine boyanmıştır.
- Vücutlarımız bahçemizdir… Niyetlerimiz de bahçıvanımızdır.
- Olmak ya da olmamak, işte bütün mesele bu. Gözü dönmüş talihin sapanına, oklarına için için kapanmak mı daha soylu yoksa bir dertler denizine karşı silaha sarılıp son vermek mi onlara?
- Seni öyle seviyorum ki
Eğer o gün beni düşünmek seni üzecekse
O tatlı düşüncende unutulup gideyim daha iyi. - Yağmuru sevdiğini söylüyorsun ama yağmur yağınca şemsiyeni açıyorsun, güneşi sevdiğini söylüyorsun ama güneş açınca gölgeye kaçıyorsun, rüzgarı sevdiğini söylüyorsun rüzgar çıkınca pencereni örtüyorsun. İşte bundan korkuyorum çünkü beni de sevdiğini söylüyorsun.
- Bu ayrılmamız hem kalış, hem gidiştir ikimiz için
Sen ne kadar kalsan da geliyorsun benimle
Ben ne kadar gitsem de kalıyorum seninle. - İhtiyacı olmayanın dostu vardır.
- Kimi günahlarıyla yükselir, kimi meziyetleri ile kaybeder.
- Hiçbir şeye sahip değilseniz, hiçbir şey kaybedemezsiniz.
- Beklemek cehennemdir, ama beklerim seni,
İyi kötü demeden, suçlamadan keyfini… - Kaçinilmaz felaketler karşısında sızlanmak, gülmek kadar aptalcadır.
- Haksız bir dava için dövüşmek gerçek bir cesaret sayılmaz.
- kim tutabilir ki ateşi elinde
karla kaplı kafkasları düşünerek;
ya da açlığını bastırabilir
gözlerinin önünde bir şölen canlandırarak;
ya da çırılçıplak yuvarlanabilir
aralık karında yaz sıcağını düşleyerek… - Şimdi olacaksa bir şey yarına kalmaz,
Yarına kalacaksa bugün olmaz.
Bütün mesele hazır olmakta.
Madem hiçbir insan bırakıp gideceği şeyin gerçekten sahibi olmamış;
Erken bırakmışsın ne çıkar, ne olacaksa olsun. - Vaz geçtim bu dünyadan tek ölüm paklar beni
Değmez bu yangın yeri avuc açmaya değmez
Değilmi ki çiğnenmiş inancın en seçkini
Değilmi ki yoksullar mutluluktan habersiz
…Değilmi ki ayaklar altında insan onuru
O kızoğlan kız erdem dağlara kaldırılmış
Ezilmiş hor görülmüş el emegi göz nuru
Ödlekler geçmiş başa derken mertlik bozulmuş
Değilmi ki korkudan dili bağlı sanatın
Değilmi ki çılgınlık sahip çıkmış düzene
Doğruya doğru derken eğriye çıkmış adın
Değilmi ki kötülükler kadı olmuş yemene
Vaz geçtim bu dünyadan ,dünyamdan geçtim ama
Seni yalnız koymak varya o koyuyor adama…. - Şimdi, acı gibi görünen tüm acılar, o zaman, Seni kaybetmenin yanında çıkacak acı olmaktan.
- Cehalet Tanrı’nın laneti olduğuna göre, bilgi göklere uçabileceğimiz kanatlardır.
- Buz kadar lekesiz, kar kadar temiz olsan bile iftiradan kurtulamazsın.
- Seni tanıyamıyorum artık derken ne kadar da haklıydın. Çünkü, Bende seni sevdikten sonra kendime hiç rastlamadım.
- İnsanların yaptıkları fenalıklar arkalarından yaşar, iyilikler çok zaman kemikleriyle beraber gömülür.
- Dilenciler ölürken kuyruklu yıldız görünmez; büyüklerin ölümü tutuşturur gökleri bile.
- Bir çok defa elimizdeki nimetin kadrini bilmeyiz ama kaybedince sahip olduğumuz zaman takdir edemediğimiz değerini hemen anlarız.
- Eğer hayat terazimizin zevk kefesiyle denkleşecek bir akıl ve muhakeme kefesi olmasaydı kanımızdaki azgınlık, tabiatımızdaki kötülük bize en olmayacak işler yaptırırdı.
- İnsanı yoran yaşadığı hayat değil,
Taşıdığı maskelerdir. - Kendimi her zaman mutlu hissederim. Neden biliyor musunuz? Çünkü kimseden bir şey ummam. Beklentiler daima yaralar. Hayat kısadır. Öyleyse hayatınızı sevin. Mutlu olun ve gülümsemeye devam edin. Sadece kendiniz için yaşayın ve; — Konuşmadan önce dinleyin, — Yazmadan önce düşünün, -Harcamadan önce kazanın, Dua etmeden önce bağışlayın, — İncitmeden önce hissedin, — Nefret etmeden önce sevin, — Vazgeçmeden önce çabalayın, — Ölmeden önce yaşayın. Hayat budur. Onu hissedin, onu yaşayın ve ondan hoşnut olun.
- Aklın bağlamadığı dostluğu, akılsızlık kolayca çözebilir.
- Gözyaşı ile yıkanan yüzden daha temiz bir yüz olamaz.
- İhanete uğramanın acısını yalnız hainler bilir.
- Yeni bir ateş söndürür başkasının yaktığını, yeni bir acıyla hafifler eski bir ağrı.
- Peşine düşülen kadın,, bir melek görünür erkeğin gözüne; elde edilmeye görsün, şeytan kesilir.
- Konuşmadan önce düşün, hareket etmeden önce ölç.
- Hayat, gelip geçen bir gölgedir.
- Konuşmadan önce düşün ki konuştuktan sonra düşünmeyesin.
- Felaket, dost sayısını sıfıra indirir.
- Kadın çok defa hoşlandığı şeye dudak büker.
- Hiçbir miras, doğruluk kadar zengin değildir.
- Uykumda bir kraldım, ama bir hiçim uyandığımda.
- Yiğitlik intikam kazanmakta değil, tahammül göstermektedir.
- Sapkın eski niyetler bile kutsal kitaptan çalınırken, ben en çok şeytanı oynarken aziz gibi görünürüm.
- Hiç kimse duymak istemeyen biri kadar sağır olamaz.
- Ah! Bu kadar okudum, bu kadar öykü ya da destan duydum, aşkın yolu asla düz gitmiyor.
- Aşk bir deliliktir.
- Sevecek olan, ilk bakışta sever.
- Yarayla alay eder, yaralanmamış olan…
- Geçmiş bir dost için yakınmak yeni dertler edinmektir.
- En zoru da; İnsanın kendi kendini teselli etmek zorunda kalmasıdır .
- Cehennem bos.Tüm seytanlar buradadir…
- Şeytan bir günah işleteceği zaman, işe, bu günahı kutsallık zırhına sarmakla başlar.
- Bazıları büyük doğar, bazıları büyüklüğü kazanır, bazılarına da büyüklük yakıştırılır.
- Hiçbir şeye sahip değilseniz, hiçbir şey kaybedemezsiniz.
- Kadınlar güller gibidir, bir defa açıldılar mı; yaprakları hemen dökülmeye başlar.
- Kendi başına iyi veya kötü birşey yoktur, bunu düşüncelerimiz yapar.
- Değişiklikle karşılaşınca değişen aşk, aşk değildir. Aşk gözle değil ruhla görülür.
- Nasıl bir at, üzerindeki zengin koşumların farkına varmazsa insan da içinde yaşadığı nimetlerin öyle farkına varmaz.
- Bir insana yaraşan her şeyi yapmayı göze alırım; ama daha fazlasını göze almak insanlık değildir.
- En iyiyi bulmak için uğraşırken iyiyi kaybediyoruz.
- Acaba bu yarayı hep ağır ağır iyileştiren de nedir?
- Gerçek, kulübesinde hapsedilen sadık bir köpektir.
- Bir iftira başka iftiraları doğurur.
- Daha iyi, iyinin düşmanıdır.
- Özgürlük dışarıdaysa sürgün sizin yanınızdır.
- Her dost dosdoğru dost olmuyor.
- Dostum siz şemsiye yapın, hep şemsiye yapın, sadece şemsiye yapın. (Bir şemsiye tamircisi, yazmış olduğu şiirleri incelemesi için Shakespeare’e gönderdiğinde yazarın verdiği cevap.)
- Ayrılmanın gökteki yıldızlar kadar çeşidi vardır.
- Gürültü için akordu bozmak yeter.
- Tazılar kondisyonlari için koşar ama efendileri için avlarlar.
- Bazı acılar ilaç yerine geçer.
- İnsanların çoğu kaybetmekten korktuğu için sevmekten korkuyor.
Düşünmekten korkuy…or, sorumluluk getireceği için.
Konuşmaktan korkuyor, eleştirilmekten korktuğu için.
Yaslanmaktan korkuyor, gençliğin kıymetini bilmediği için.
Unutulmaktan korkuyor, dünyaya iyi bir şey vermediği için.
Ve ölmekten korkuyor, aslında yaşamayı bilmediği için.
Sponsorlu Bağlantılar
.............................................................................................................................
William Shakespeare, (26 Nisan 1564 (vaftiz) – 23 Nisan 1616), İngilizce'nin en büyük yazarı ve dünyanın seçkin drama yazarı kabul edilen İngiliz şair, oyun yazarı ve oyuncu.[1]Sıklıkla İngiltere'nin ulusal şairi ve "Avon'un Ozanı" olarak anılır.[2] Günümüze ulaşan eserleri, bazı ortaklaşa yazılanlarla birlikte 38 oyun, 154 sone, iki uzun öykü şiir ve birkaç diğer kaynağı belirsiz şiirlerden oluşur. Oyunları bütün büyük dillere çevrildi ve diğer bütün oyun yazarlarından daha çok sergilendi.[3]
Shakespeare Stratford-upon-Avon'da doğdu ve yetişti. 18 yaşında, Anne Hathaway ile evlendi ve üç çocuğu oldu: Susanna, ve ikizler Hamnet ile Judith. 1585 ile 1592 arası, Londra'da bir aktör, yazar ve Lord Chamberlain's Men (daha sonra King's Men olarak da bilinir) adında bir tiyatro şirketinin sahibi olarak başarılı bir kariyere başladı. Ölmeden 3 yıl önce 1613'te, 49 yaşındayken Stratford'da emekli olarak görülür. Shakespeare'in kişisel yaşamına dair bazı kayıtlar günümüze ulaşmıştır. Fiziksel görünüşü, cinsel yönelimi, dini inançları, ve başkaları tarafından yazılıp ona atfedilen eserler olup olmadığı hakkında önemli tahminler yürütülmüştür.[4]
Shakespeare bilinen eserlerinin çoğunu 1589 ile 1613 yıllarında üretti.[5] İlk oyunları çoğunluklakomedi ve tarihîydi, bu türlerle 16. yüzyıl sonunda kültür ve sanatın zirvesine yükseldi. Daha sonra 1608'e kadar trajedilere yöneldi, İngilizce'nin en iyi ürünlerinden bazıları kabul edilen Hamlet, Kral Lear, Othello, ve Macbeth'i bu dönemde yazdı. Son aşamasında, dram olarak da bilinen trajikomedilerini yazdı, ve diğer oyun yazarlarıyla işbirliği yaptı.
Oyunlarının birçoğu hayatı boyunca değişik kalitede ve doğrulukta basınlarda yayınlandı. 1623'te, Shakespeare'in iki arkadaşı ve aktör dostu John Heminges ve Henry Condell, şimdi Shakespeare'in olduğu bilinen iki eser dışındaki tüm dramatik eserlerini içeren bir derleme baskıyı, Birinci Folyo'yu yayınladı. Önsözü Ben Jonson'ın bir şiiriydi, şiirde ileri görüşle Shakespeare için "bir döneme değil, tüm zamanlara ait" şeklinde bahsedilmiştir.[6]
Shakespeare yaşadığı zamanda saygın bir şair ve oyun yazarıydı, ama ünü 19. yüzyıla kadar günümüzdeki yüksekliğine erişmedi. Özellikle romantikler, Shakespeare'in dehasını çok beğenmiş ve Victoria döneminde yaşayanlar Shakespeare'e George Bernard Shaw'ın "bardolatry" (Shakespeare hayranlığı) olarak tabir ettiği bir hürmetle tapmışlardır.[7] 20. yüzyılda, eserleri bilim ve tiyatrodaki yeni akımlar tarafından defalarca benimsendi ve yeniden keşfedildi. Oyunları bugün popülerliğini büyük ölçüde sürdürmektedir ve sürekli olarak incelenmekte, sergilenmekte ve tüm dünyada farklı kültürel ve politik bağlamlarda yeniden yorumlanmaktadır.
Çocukluğu
William Shakespeare, aslen Snitterfield'lı olan belediye meclisi üyesi ve başarılı bir deri eşya tüccarı John Shakespeare ve varlıklı toprak sahibi bir çiftçinin kızı Mary Arden'ın oğluydu.[8]Stratford-upon-Avon'da doğdu ve burada 26 Nisan 1564'te vaftiz edildi. Gerçek doğum günü bilinmemektedir, ancak geleneksel olarak 23 Nisan'da, Đurđevdan'da doğduğu söylenir.[9] 18. yüzyıl bilgininin hatasına dayandırılan bu tarih, Shakespeare 23 Nisan 1616'da öldüğünden beri, biyografi yazarlarına cazip gelmiştir.[10] Sekiz çocuğun üçüncüsüydü ve hayatta kalan en büyük çocuktu.[11]
Geriye kalan bir kanıt olmamasına rağmen, çoğu biyografi yazarı Shakespeare'in büyük ihtimalle Stratford'da, evine yaklaşık 400 metre uzaklıkta olan ve 1553'te açılan ücretsiz okul[12] King's New School'da okuduğu konusunda anlaşmaktadır.[13] İngiltere'deki ilkokullar Elizabeth Çağısüresince kalitede çeşitlilik göstermiştir, ama ilkokul müfredatı tüm İngiltere'de kraliyet kararnamesiyle standartlaştırılmıştı[14] ve okul klasik Latin yazarları üzerine dayalı olarak Latince yoğun bir eğitim sağlamaktaydı.[15]
18 yaşında, Shakespeare 26 yaşındaki Anne Hathaway ile evlendi. Worcester Anglikan Psikoposluğu kardinalleri mahkemesi 27 Kasım 1582'de bir evlilik cüzdanı yayınladı. Bir gün sonra Hathaway'in iki komşusu, hiçbir hukuki iddianın evliliği engellemediğini garantileyen senetler yolladı.[16] Worcester şansölyesinin evlenme ilânına olağan üç kere okunması yerine bir kere okunmasına izin vermesinden,[17] ve evliliklerinden altı ay sonra, 26 Mayıs 1583'te vaftiz edilen kızları Susanna'nın doğmasından ötürü, törenin biraz aceleyle düzenlenmiş olma olasılığı vardır.[18] Bunu yaklaşık iki ay sonra ikizler, erkek Hamnet ve kız Judith izledi ve 2 Şubat 1585'te vaftiz edildiler.[19] Hamnet bilinmeyen nedenlerden dolayı 11 yaşında öldü ve 11 Ağustos 1596'da gömüldü.[20]
İkizlerin doğumundan sonra, 1592'de Londra tiyatro sahnesinin bir parçası olarak anılana kadar, Shakespeare tarihe geçen birkaç iz bıraktı, ve bilginler 1585 ile 1592 arasındaki yıllara Shakespeare'in "kayıp yılları" olarak değindiler.[21] Bu dönemi açıklama girişiminde bulunan biyografi yazarları doğruluğu şüpheli birçok hikâye anlattı. Shakespeare hakkında biyografi yazan ilk kişi Nicholas Rowe, Thomas Lucy'nin mülkünde kaçak geyik avcılığı davasından kaçmak için Shakespeare'in Londra'ya gitmek üzere kasabayı terk ettiği bir Stratford efsanesi ortaya attı. Shakespeare'in ayrıca hakkında küfürlü bir balad yazarak Lucy'den intikam aldığı düşünülür.[22] Bir başka 18. yüzyıl hikâyesi Londra'daki tiyatro müşterilerinin atlarına bakıcılık yaparken tiyatro kariyerine başlayan Shakespeare üzerinedir.[23] John Aubrey ise Shakespeare'in öğretmenlik yaptığını iddia etmiştir.[24] Bazı 20. yüzyıl bilginleri, vasiyetinde kesin olarak "William Shakeshafte" şeklinde bahseden Katolik toprak sahibi Lancashire'lı Alexander Hoghton'ın, Shakespeare'i öğretmen olarak görevlendirdiğini öne sürdü.[25] Küçük bir bulgu, ölümünden sonra bir araya getirilen söylentiler dışındaki çoğu hikâyeyi doğrulamaktadır, ve Shakeshafte, Lancashire bölgesinde yaygın bir isimdi
Londra ve tiyatro kariyeri
"Tüm dünya bir sahne,
ve tüm erkek ve kadınlar yalnızca birer oyuncu:
çıkışları ve girişleri var hepsinin;
ve herkes kendi rolünde birçok bölüm oynar..."
ve tüm erkek ve kadınlar yalnızca birer oyuncu:
çıkışları ve girişleri var hepsinin;
ve herkes kendi rolünde birçok bölüm oynar..."
Shakespeare'in ne zaman yazmaya başladığı tam olarak bilinmemektedir, ama performansların çağdaş ima ve kayıtları birçok oyununun 1592'de Londra sahnesinde olduğunu göstermektedir.[28]O zamanlar, oyun yazarı Robert Greene'nin kendisine Groats-Worth of Wit eserinde saldırmasıyla Londra'da oldukça tanınmıştı:
...sonradan görme bir Karga var, bizim tüylerimizle güzelleşmiş, bir oyuncunun derisine bürünmüş kaplanın kalbi ile, kendisinin bile uyaksız bir şiirde söz sanatını en iyi şekilde yapabildiğini zannediyor: ve salt bir Johannes factotum olarak, bir ülkedeki tek Shake-scene olmanın kibirindedir.[29]
Bilginler bu sözcüklerin tam olarak ne ifade ettiği konusunda anlaşamamaktadır,[30] ama çoğunluğunun katıldığı düşünce, onu Christopher Marlowe, Thomas Nashe ve Greene'nin kendisi gibi üniversite mezunu yazarlara benzemeye çalışırken kendi seviyesini geçmesiyle suçladığıdır.[31] "Shake-scene" kelime oyunu ile birlikte, eğik olarak yazılmış, Shakespeare'inVI. Henry, Bölüm 3 eserinden "Ah, bir kadının derisine bürünmüş kaplanın kalbi" cümlesinin taklidinin yapıldığı ifade, Shakespeare'i Greene'nin hedefi olarak belirlemiştir. BuradakiJohannes Factotum—"her işi biraz bilen"— daha yaygın olan "evrensel deha"dan ziyade, başkalarının çalışmalarıyla ikinci sınıf bir tamirciyi kasteder.[30][32]
Greene'nin saldırısı, günümüze ulaşanlar arasında Shakespeare’in tiyatrodaki kariyerinden bahseden ilk kayıttır. Biyografi yazarları, kariyerinin 1580'lerin ortalarından Greene'nin sözlerinden hemen öncesine kadar olan süreçte başlamış olabileceğini ileri sürmektedir.[33]1594'ten sonra Shakespeare'in oyunları sadece, Shakespeare'in de dahil olduğu bir grup oyuncuya ait, kısa süre sonra Londra'nın ileri gelen tiyatro şirketi olacak olan Lord Chamberlain's Men tarafından sergilendi.[34] Kraliçe Elizabeth'in 1603'teki ölümünden sonra şirket, yeni kral I. James tarafından royal bir patent ile ödüllendirildi, ve ismi King's Menşeklinde değiştirildi.[35]
1599'da, şirket üyelerinin ortakları Thames Nehri'nin güney kıyısında Globe adını verdikleri, kendi tiyatrolarını inşa ettiler. 1608'de, ortaklar ayrıca Blackfriars kapalı tiyatrosunu devraldı. Shakespeare'in gayrimenkul alım ve yatırımlarına dair kayıtlar, şirketin onu varlıklı bir adam yaptığını göstermektedir.[36] 1597'de, Stratford'da New Place adındaki ikinci büyük evini satın aldı, ve 1605'te, Stratford'da kilise ondalık vergilerinde pay sahibi oldu.[37]
Shakespeare'in oyunlarının bazıları 1594'ten itibaren çeyrek boy baskılarda yayımlandı. 1598 ile, ismi bir satış noktası oldu ve baş sayfalarda görünmeye başladı.[38] Shakespeare, bir oyun yazarı olarak başarısından sonra kendinin ve başkalarının oyunlarında oynamaya devam etti. Ben Jonson'ın 1616 baskısı Works onun Every Man in His Humour (1598) veSejanus His Fall (1603) oyunlarının oyuncu listelerinde olduğunu belirtir.[39] İsminin, Jonson’ın 1605'teki Volpone oyununun listesinde yokluğu, bazı bilginler tarafından oyunculuk kariyerinin sona yaklaştığının bir işareti olarak görüldü.[40] Yine de, 1623'teki Birinci Folyo, Shakespeare'i "tüm bu Oyunlardaki Başlıca Aktörler"den, Volpone'dan sonra ilk sahneye çıkanlardan biri olarak listeler, ancak hangi rollerde oynadığı kesin olarak bilinememektedir.[41] 1610'da, John Davies, "iyi Will"in "kral gibi" rollerde oynadığını yazdı.[42] 1709'da Rowe, Shakespeare'in, Hamlet'in babasının hayaletini oynadığı bir geleneğin nesilden nesile geçmesini sağladı.[43]
Shakespeare kariyeri boyunca zamanını Londra ve Stratford arasında paylaştırdı. Stratford'da aile evi olarak New Place'i almadan bir yıl önce, 1596'da, Shakespeare Thames Nehri'nin kuzeyinde, Bishopsgate yolundaki St. Helen's kilisesinde yaşıyordu.[44] Şirketinin Globe Theatre'i inşa ettiği yıl olan 1599'da nehrin karşısındaki Southwark'a taşındı.[45] 1604'te, tekrar nehrin kuzeyine, St Paul Katedrali'nin kuzeyinde güzel evli bir bölgeye taşındı. Burada, Christopher Mountjoy adında, kadın saç aksesuarları tasarlayan Fransız bir Huguenot'tan odalar kiraladı.[46]
Sonraki yılları ve ölümü
Rowe, Shakespeare'in ölümünden önceki birkaç yıl emekli olarak Stratford'da yaşadığını;[47]ama sadece o zamanda yaygın olmayan işleri bıraktığını,[48] ve Shakespeare'in Londra'yı ziyaret etmeye devam ettiğini nesilden nesile aktaran ilk biyografi yazarıydı.[47] 1612'de Shakespeare, Mountjoy'un kızı Mary'nin evlilik anlaşması hakkında bir dava olan Bellott v. Mountjoy'un[not 1] bir tanığı olarak anılıyordu.[49] Mart 1613'te eski Blackfriars manastırında birgeçit ev satın aldı;[50], ve Kasım 1614'ten itibaren birkaç hafta üvey oğlu John Hall ile Londra'da kaldı.[51]
1606–1607'den sonra, Shakespeare daha az oyun yazdı, ve 1613'ten sonra hiçbiri ona atfedilmedi.[52] Son üç oyununu, ondan sonra King’s Men'in oyun yazarı olan John Fletcher ile ortak yazdığı tahmin edilmektedir.[53][54]
Shakespeare 23 Nisan 1616'da öldü[55] ve karısı ile iki kızı tarafından yaşatıldı. Susanna 1607'de bir hekim olan John Hall ile evlendi,[56] ve Judith Shakespeare’in ölümünden iki ay önce birşarap tüccarı olan Thomas Quiney ile evlendi.[57]
Vasiyetinde, Shakespeare büyük kızı Susanna'ya bir servet yığını bıraktı.[58] Quineylerin üç çocuğu vardı, bunların hepsi evlenmeden öldü.[59] Hall ailesinin ise Elizabeth adında bir çocuğu vardı, Elizabeth iki kere evlendi ancak hiç çocuğu olmadan, Shakespeare'in doğrudan gelen soyunu bitirerek 1670'te öldü.[60]Shakespeare'in vasiyeti karısı Anne'den neredeyse hiç bahsetmez, büyük olasılıkla Anne'in hakkı otomatik olarak mirasının üçte biriydi.[61] Yine de, ona birçok spekülasyona yol açan "en iyi ikinci yatağım" kalıtını bırakmasıyla dikkati çekti.[62] Bazı bilginler kalıtı Anne'e bir hakaret olarak görürken, diğerleri ikinci en iyi yatağın evlilik yatağı olduğuna ve bu yüzden anlamının büyük olduğuna inanır.[63]
Shakespeare ölümünden iki gün sonra Holy Trinity Kilisesinin chanceline[not 2]gömülmüştür.[64] Taş levha ile oyulan kitabesi, kilisenin 2008'deki restorasyonu süresince özenle kaçınılan kemiklerinin yer değiştirmesi durumuna karşı mezarını örten bir lanetiçerir:[65]
Good frend for Iesvs sake forbeare,
To digg the dvst encloased heare.
Bleste be ye man yt spares thes stones,
And cvrst be he yt moves my bones.[66]
To digg the dvst encloased heare.
Bleste be ye man yt spares thes stones,
And cvrst be he yt moves my bones.[66]
(Güzel arkadaş, İsa aşkına bir dur da sakın | Eşmeden örtüsünü üstümdeki toprağın. | Bu taşları koruyan her kim olursa kutsansın | Kemiklerimi yerinden oynatana ise lanetler yağsın.)
1623'ten önceki bir zamanda, anısına Shakespeare'in yazma eyleminde yarı-büstü olan bir anıt mezar dikildi. Plakası onu Nestor, Sokrates, ve Virgil ile karşılaştırır.[67] 1623'te, Birinci Folyo'nun yayımıyla birlikte, Droeshout Portresi de basıldı.[68]
Shakespeare tüm dünyada Southwark Katedrali'ndeki anıt mezarlar ve Westminster Abbey'deki Poets' Corner dahil pek çok heykel ve anıtla anılmıştır.
Oyunları[değiştir | kaynağı değiştir]
Dönemin çoğu oyun yazarı tipik olarak bir noktada diğerleriyle işbirliği yapmıştır, ve eleştirmenler, genellikle kariyerinin başında ve sonunda, Shakespeare'in de aynısını yaptığında anlaşırlar.[69] İki Soylu Akraba ve kayıp Cardenio'nun onaylanmış çağdaş belgeleri varken, Titus Andronicus ve ilk tarihî oyunları gibi bazı atıfları tartışmalı kalmıştır. Yazılı kanıtlar da, oyunlarının birçoğunun orijinal düzeltmelerinden sonra diğer yazarlar tarafından yeniden düzenlendiği görüşünü desteklemektedir.
Shakespeare'in kayıtlı ilk eserleri, tarihsel drama rağbeti süresince 1590'ların başında yazdığıIII. Richard ve üç bölümlük VI. Henry'dir. Shakespeare'in oyunlarının tarihini belirlemek zordur,[70] yine de metinlerinin çalışmaları Titus Andronicus, Yanlışlıklar Komedisi, Hırçın Kızve Veronalı İki Centilmen'in Shakespeare'in ilk dönemine ait olabileceğini göstermektedir.[71]Raphael Holinshed'ın 1587 İngiltere, İskoçya ve İrlanda Tarihleri basımında oldukça yer tutan ilk tarihî oyunları[72], zayıf ya da yozlaşmış bir kuralın yıkıcı sonuçlarını dramatize eder veTudor Hanedanı'nın kökenleri için bir aklama olarak yorumlanmıştır.[73] İlk oyunları, Thomas Kyd ve Christopher Marlowe başta olmak üzere diğer Elizabeth dönemi oyun yazarlarından, orta çağ dramasının geleneklerinden, ve Seneca'dan etkilenmiştir.[74] Yanlışlıklar Komedisiayrıca klasik modellere de dayanır, ama Hırçın Kız için hiçbir kaynak bulunamamıştır, yine de aynı isimli başka bir oyunla bağlantılıdır ve bir halk hikâyesinden türetilmiş olabilir.[75]Tecavüzü kabul ettiği görülen iki arkadaşın olduğu Veronalı İki Centilmen gibi,[76] bir kadının bağımsız ruhunun bir erkek tarafından evcilleştirildiği Hırçın'ın öyküsü, bazen modern eleştirmen ve yönetmenleri rahatsız eder.[77]
Shakespeare'in sıkı bir olaylar dizisi ve belirgin komik sekanslar içeren ilk klasik ve İtalyan tarzı komedileri, 1950'lerin ortasında yerini en büyük komedilerinin romantik havasına bıraktı.[78] Bir Yaz Gecesi Rüyası romantizmin, peri büyülerinin, ve komik kaba sahnelerin nükteli bir karışımıdır.[79] Shakespeare'in bir sonraki komedisi, aynı derecede romantik olan Venedik Taciri, kindar bir Yahudi tefeci olan Shylock'un, Elizabeth dönemi zihniyetini yansıtan ama modern izleyiciye uygunsuz görünebilecek betimlemesini içerir.[80] Kuru Gürültü'nün nüktesi ve kelime oyunu,[81] Size Nasıl Geliyorsa'nın etkileyici kırsal dekoru, ve Onikinci Gece'nin enerjik cümbüşü, Shakespeare'in büyük komedi serisini tamamlar.[82] Neredeyse tamamı manzum şekilde yazılan lirik tarzdaki II. Richard'dan sonra, 1590 sonlarındaki tarihi oyunlarında (IV. Henry, Bölüm 1 ve Bölüm 2, V. Henry) Shakespeare nesir komedi ortaya koydu. Komik ve ciddi, nesir ve şiir sahneler arasında ustalıkla geçiş yaparken ve olgun çalışmalarının öykü çeşitliliğine ulaşırken, karakterleri daha karışık ve hassas bir hale geldi.[83] Bu dönem iki trajediyle başlar ve sonlanır: cinsellikle yüklü gençlik, aşk ve ölümün ünlü romantik trajedisiRomeo ve Juliet;[84] ve dramın yeni bir türünü tanıtan—Plutarkhos'un eseri Paralel Yaşamlar'ın 1579 Thomas North çevirisine dayalı—Julius Caesar.[85]
17. yüzyılın başlarında, Shakespeare "problem oyunlar" olarak anılan Kısasa Kısas, Troilus ve Cressida, Sonu İyi Biterse ve en iyi bilinen trajedilerinden birkaçını yazdı.[86]Pek çok eleştirmen Shakespeare'in en iyi trajedilerinin sanatının doruk noktasını temsil ettiğine inanır. Shakespeare'in en ünlü trajedilerinden biri olan Hamlet'in hayalî kahramanı, özellikle "Olmak ya da olmamak; bütün mesele bu" şeklinde başlayan ünlü tiradı ile, büyük olasılıkla diğer bütün Shakespeare karakterlerinden daha fazla tartışıldı.[87] Ölümcül kusuru tereddüt olan içe dönük Hamlet'in aksine, sonraki trajediler olan Othello ve Kral Lear'ın kahramanlarının sonunu getiren hızlı karar hatalarıdır.[88] Shakespeare trajedilerinin olaylar dizisi sıklıkla, düzeni altüst eden ve kahramanla sevdiklerini yıkan bu tür ölümcül hata veya kusurlar üzerinde döner.[89] Othello'da, kötü adam Iago Othello'nun cinsel kıskançlığını, onu seven karısını öldürdüğü noktaya sürükler.[90] Kral Lear'da, yaşlı kral güçlerinden vazgeçerek trajik hatayı yapar, böylelikle Gloucester Kontuna yapılan işkenceye ve kör edilmesine, Lear'ın en küçük kızı Cordelia'nın ise cinayetine yol açan olayları başlatır. Eleştirmen Frank Kermode'a göre, "oyun ne iyi karakterlerine ne de izleyicilerine zulmünden hiçbir rahatlama sunmaz".[91] Shakespeare trajedilerinin en kısası ve yoğunu olanMacbeth'te,[92] adil kralı öldürmek ve tahtı ele geçirmek için, kontrol edilemez bir hırs Macbeth'i ve karısı Lady Machbeth'i, ancak kendi suçluluk duyguları onları da yok edinceye kadar kışkırtır.[93] Bu oyunda, Shakespeare trajik yapıya doğaüstü bir öge ekler. Son önemli oyunları olan Antonius ve Kleopatra ve Coriolanus, Shakespeare'in en güzel şiirlerinden bazılarını içerir, şair ve eleştirmen T. S. Eliot tarafından Shakespeare'in en başarılı trajedileri sayılmaktadır.[94]
Son döneminde, Shakespeare drama ya da trajikomediye yöneldi ve işbirliğiyle yazdığıPerikles, Sur Prensi'nin yanı sıra üç önemli oyunu daha tamamladı: Cymbeline, Kış Masalı veFırtına. Trajediler kadar kasvetli olmayan bu dört oyun, 1590lardaki komedilerden daha ciddi bir tonda yazılmıştır, ama uzlaşma ve olası trajik hataların bağışlanması ile biterler.[95] Bazı yorumcular bu ruh halindeki değişimi Shakespeare'de daha sakin bir bakış açısının kanıtı olarak görmüşlerdir, ama belki de sadece zamanın tiyatral modasını yansıtmaktadır.[96]Shakespeare günümüze ulaşan iki oyun üzerinde daha, büyük olasılıkla John Fletcher ile işbirliği yapmıştır: VIII. Henry ve İki Soylu Akraba.[97]
Gösteriler
Shakespeare'in ilk oyunlarını hangi kurumlar için yazdığı belli değildir. Titus Andronicus'un 1594 baskısının baş sayfası, oyunun üç farklı tiyatro topluluğu tarafından oynandığını açığa çıkarır.[98] 1592–3'teki vebadan sonra, Shakespeare'in oyunları kendi şirketi tarafından Thames'in kuzeyinde yer alan Shoreditch'teki The Theatre ve The Curtain'da sergilendi.[99]Londralılar IV. Henry'nin ilk parçasını görmek için oraya yığıldı. Şirket ev sahibiyle anlaşmazlığa düşünce The Theatre'ı kapadılar ve aktörler tarafından aktörler için kurulan ilk oyun evi Globe Tiyatrosu'nu inşa ettiler, bunun için ise keresteler kullandılar.[100] Globe, 1599 sonbaharında, sergilenen ilk oyunlardan biri olan Julius Caesar ile açıldı. Shakespeare'inHamlet, Othello ve Kral Lear dahil çoğu büyük 1599 sonrası oyunları Globe için yazıldı.[101]
Lord Chamberlain's Men'in ismi 1603'te King's Men (İngilizce: Kralın Adamı) olarak değiştikten sonra, yeni Kral James ile ayrıcalıklı bir ilişkiye girdiler. Performans kayıtları derme çatma olsa da; King's Men, 1 Kasım 1604 ve 31 Ekim 1605 tarihleri arasında Shakespeare'in oyunlarından yedisini sahnede sergiledi, bunlara Venedik Taciri'nin iki performansı da dahildir.[102] 1608'den sonra, kışları Blackfriars Tiyatrosu'nun iç kısmında, yazları Globe'da oynadılar.[103]Bolca sahnelenen maskeli piyesler için Jacobean modasıyla kombine edilen iç mekan tasarımı, Shakespeare'in daha detaylı sahne oyunlarını takdim etmesine olanak sağladı. Örneğin, Cymbeline'de Jüpiter "bir kartalın üzerinde oturarak, şimşek ve gök gürültüleri arasında yeryüzüne iner: bir yıldırım fırlatır. Hayaletler dizlerinin üstüne düşer."[104]
Shakespeare'in şirketindeki aktörler arasında ünlü Richard Burbage, William Kempe, Henry Condell ve John Heminges vardı. Burbage Shakespeare'in oyunlarının ilk performanslarında,III. Richard, Hamlet, Othello ve Kral Lear dahil birçok başrolü canlandırdı.[105] Popüler komedyen Will Kempe, birçok karakterin yanında Romeo ve Juliet'te hizmetçi Peter'ı ve Kuru Gürültü'de Dogberry'yi oynadı.[106] 1600 gibi yerini Size Nasıl Geliyorsa'da Touchstone veKral Lear'da Soytarı gibi rolleri canlandıran Robert Armin aldı.[107] 1613'te, Sir Henry WottonVIII. Henry'nin "debdebedeki ve törendeki birçok olağanüstü koşullarla benzerlerinden sıyrıldığını" kayıt etti.[108] Yine de, 29 Haziran'da, tam da Shakespeare'in nadir görülen hassas bir oyununu hedef alan bir günde, bir savaş topu Globe'un damını ateşe verdi ve tiyatroyu baştan aşağı yaktı.[108]
Metinsel kaynaklar
1623'te, Shakespeare'in King's Men'den iki arkadaşı John Heminges ve Henry Condell, Shakespeare'in oyunlarının toplu bir baskısı olan Birinci Folyo'yu yayımladı. 8'i ilk defa basılmak üzere toplam 36 metin içeriyordu.[109] Oyunlarının birçoğu çoktan çeyrek boy kitap versiyonlarında görülmeye başlamıştı, bunlar dört sayfa oluşturmak için ikiye katlanmış kağıt yaprakları ile yapılan dayanıksız kitaplardı.[110] Birinci Folyo'nun "çalıntı ve kaçamak kopyalar" olarak tanımladığı bu baskıları Shakespeare'in onayladığını destekleyen herhangi bir delil yoktur.[111] Alfred Pollard bunların bazılarını uyarlanmış, yorumlanmış ve üzerinde oynanmış metinlerinden ötürü "kötü çeyrek boy kitaplar" olarak tanımlamıştır.[112] Oyunlarının çeşitli versiyonları günümüze ulaştıkları için, her biri diğerinden farklılık göstermektedir. Bu farklılıklar kopyalama ya da baskılama hatalarından, aktör ve izleyici notlarından ya da Shakespeare'in kendi eskizlerinden kaynaklanıyor olabilir.[113] Bazı vakalarda, örneğin Hamlet,Troilus ve Cressida ve Othello, Shakespeare 'in çeyrek boy ve folyo baskılar arasında metinlerde düzeltmeler yapmış olabileceği düşünülmektedir. Öte yandan, Kral Learvakasında, 1623 folyo versiyonu ve 1608 çeyrek boy versiyonu birbirinden oldukça farklıdır ve çoğu modern baskı bunları birleştirirken, Oxford Shakespeare bunların bozmadan birleştirilemeyeceğini savunarak ikisini de ayrı ayrı basmaktadır.[114]
Şiirleri
1593 ve 1594'te, tiyatrolar veba yüzünden kapatılınca, Shakespeare erotik temada iki öykü şiir yayımladı, Venüs ve Adonis ve Lucrece'nin Tecavüzü. Bu şiirleri Southampton KontuHenry Wriothesley'ye adadı. Venüs ve Adonis'te, masum Adonis Venüs'ün cinsel ilgisine karşılık vermezken, Lucrece'nin Tecavüzü'nde şehvetli Tarquinius erdemli karısı Lucrece'ye tecavüz eder.[115]
Hiç yorum yok
Nefret söylemi içeren, kişileri rencide edici yorumlar yayınlanmayacaktır. Yorumların hukuki sorumluluğu yorum sahibine aittir.